Doskonale pamiętam październik 2013. Pierwszy w życiu początek roku akademickiego. Pierwsze zajęcia, lektoraty i wykłady. Czujesz się zagubiona, bo nowe otoczenie, nowe miasto, nowi ludzie, nowe przedmioty. Zaczynasz samodzielne dorosłe życie. I przy okazji wybrałaś sobie kierunek, do którego nie znajdziesz materiałów przy pierwszej lepszej okazji.

Doskonale pamiętam, jak z koleżankami z roku szukałyśmy czegoś, co będzie odpowiednikiem polskich stron ze streszczeniami i opracowaniami lektur. Doskonale pamiętam, jak na jednym z pierwszych lektoratów dostało mi się za używanie Google translatora do tłumaczenia nowych słówek. Kilka dni później jechałam więc na drugi koniec Warszawy do księgarni, która jako jedyna miała słowniki polsko-czeskie. Jak się później okazało – mało dla mnie przydatne, bo te internetowe są i mają się dobrze. Trzeba tylko wiedzieć jakich szukać i gdzie 🙂

Jeśli właśnie rozpoczynasz swoją przygodę z nauką języka czeskiego, jesteś studentką pierwszego roku i szukasz źródeł, które pomogą Ci w ujarzmieniu gramatyki, pomogą w pisaniu i zrozumieniu lektur, to dobrze trafiłaś!

Przedstawiam Ci pierwszy post z serii Bohemistyka-pakiet startowy.

Dziś zapoznam Cię z  internetowymi pomocami naukowymi, dzięki którym szybko sprawdzisz  gramatykę, skontrolujesz napisany przez siebie tekst i zrozumiesz, o czym była książka, którą w pocie czoła czytałaś na kolejne zajęcia z literatury.

W drugim poście przeprowadzę Cię przez słowniki, zarówno te papierowe, jak i internetowe.

W trzecim natomiast pokażę  kolejne, mniej lub bardziej znane strony www, z których możesz korzystać ucząc się czeskiego. Podpowiem też, jak pytać wujka Google, żeby uzyskać satysfakcjonującą odpowiedź i skąd brać materiały do pracy dyplomowej.

Ale na początek mały bonus. Coś, co na pewno pomoże Ci zacząć i nie zniechęci.

 

Fiszki na start

Zanim jeszcze rozpoczęłam studia, zamówiłam sobie  Czeski. 600 fiszek. Trening od podstaw wydawnictwa Edgard.

Jestem fanką nauki z fiszkami, które mogą stanowić idealne uzupełnienie naszych codziennych językowych treningów. O fiszkach pisałam w tym poście.

Edgard ma też w swojej ofercie kursy czeskiego dla początkujących. I on może  być dobrym uzupełnieniem lub wstępem do poważnej nauki.

Fiszki oceniam bardzo pozytywnie. Zawierają najważniejsze słówka na początkowym etapie nauki. Do tego tradycyjnie zdania z użyciem tłumaczonych wyrazów.

Polujcie na promocje na stronie https://www.jezykiobce.pl/

Fiszki i inne językowe pomoce naukowe w bardzo atrakcyjnych cenach znajdziecie również w księgarniach Dedalus. 

 

 

 

 

Gramatyka i pisanie

Nie dajmy się zwieść powszechnym tezom, że czeski jest tak podobny do polskiego, że właściwie nie warto się go uczyć 😉 Gdyby to nikt w Polsce nie zapisywałby się na kurs czeskiego, ani nie studiowałby bohemistyki.

Choć z racji przynależności do jednej rodziny językowej (słowiańskiej) czeski i polski mają wiele podobieństw, to jednak w gramatyce i pisaniu trzeba być ostrożnym. Nie wszystko jest takie samo, a już na pewno nie odmiana przez przypadki. Znajomość innych języków nie okazuje się więc być  pomocna. Jest wręcz przeciwnie – im więcej języków  z jednej rodziny znasz, tym większe pole do pomyłek masz 😉

 

 

1. Internetová jazyková příručka https://prirucka.ujc.cas.cz/

Tę stronę polecam dodać do Ulubionych  w pierwszej kolejności. Dlaczego? Bo chyba nie ma lepszej (a przynajmniej ja i moi lektorzy takiej nie znali) strony do sprawdzenia odmiany rzeczownika i czasownika.

Jeśli nie jesteś pewna czy dany czasownik jest dokonany, czy nie,  masz kłopot z odmianą przez przypadki i końcówkami, to zapewniam Cię, że přiručka stanie się Twoją najlepszą przyjaciółką.  I to nie tylko na czas studiów. Mnie towarzyszy po dziś dzień i pamiętam, jak w pierwszej pracy wydrukowałam sobie tabelki z odmianą trudniejszych wyrazów i postawiłam na biurku. Přiručkę znają również sami Czesi 😉

 

 

2. Český národní korpus – https://www.korpus.cz/

Założę się, że jeśli do tej pory nie miałaś styczności z filologią czy lingwistyką, to słowo korpus nie brzmi ani znajomo, ani przyjaźnie. Ja też się z tym dziwnym, na pierwszy rzut oka, stworem musiałam lepiej zaznajomić. Było warto.

Do czego przydaje się korpus?
Przede wszystkim do sprawdzenia tego czy wyraz X możemy połączyć z wyrazem Y. Czy kolokacja, o której myślimy na pewno jest poprawna.

Co więcej, korpus przydaje się również tłumaczom. Spośród wszystkich korpusów dostępnych na portalu mamy do dyspozycji InterCorp, dzięki któremu sprawdzisz, jak dane słowo czy wyrażenie jest przetłumaczone w innych,  wybranych  językach. Jeśli zamierzasz pisać pracę dyplomową z translatoryki, to tego typu badanie może być bardzo pomocne. Zwłaszcza, że dostępnych jest wiele korpusów i nie musimy nawet ograniczać się do czeskiego.

Źródłem wyrażeń są książki, napisy do filmów, prasa itp. Można wybrać, z jakiego źródła chcemy mieć poświadczenia.

Osobiście bardzo przypadł mi do gustu KWords (https://kwords.korpus.cz/). Jest to narzędzie do badania słów kluczowych. Jak na razie obsługuje tylko dwa języki: angielski i czeski, ale mam nadzieję, że dołączą do nich kolejne.

W puste pole wklejamy tekst, ustawiamy preferencje i klikamy Analyzovat. Narzędzie pokazuje nam najczęściej występujące słowa kluczowe ich licznę i otoczenie wyrazowe. Jest to bardzo przydatne np. podczas analizy dyskursu i ja właśnie w tym celu KWords używałam.

 

 

3. Kontrola pravopisu – https://studentka.sms.cz/

Wiele osób zachwyca się nad automatyczną korektą błędów w Office. Ale to jest dopiero sztos! Co więcej, masz większe szanse na zapamiętanie błędów i uniknięcie ich w przyszłości. Przy automatycznej korekcie szanse na to, że w porę zauważysz i zapamiętasz błędny wyraz są nikłe.

Kontrola pravopisu (klik do strony) to strona, którą tak samo jak wspomnianą přiručkę polecam zapisać od razu. Na studiach i w pracy pisania jest sporo i nawet jeśli gramatykę masz opanowaną do perfekcji, to zawsze zdarzy się jakaś literówka, albo wkradnie drobny błąd. Nie ryzykuj i wklejaj gotowy tekst na stronę. Kontrola pokaże na czerwono wszystkie błędy i wskaże również poprawne warianty, na które musisz ręcznie kliknąć. Dzięki temu masz większe szanse na to, że zapamiętasz, jak się dany wyraz pisze.

 

 

Streszczenia i opracowania lektur

• cesky-jazyk.cz

Gdybyśmy tylko znali tę stronę wcześniej… O ileż przyjemniejsze byłyby zajęcia z literatury, a lektury bardziej zrozumiałe i przejrzyste. Jeżeli wybierasz się na filologię, to musisz liczyć się z faktem, że od książek i czytania nie uciekniesz. Nawet nie powinnaś tego robić! Bo czytanie to nie tylko sposób na szlifowanie języka; to także czas na poznanie kultury i historii regionu, kraju i społeczeństwa.

Na stronie znajdziesz również życiorysy autorów, najważniejsze pojęcia literackie, fragmenty książek, ale przede wszystkim streszczenia i opracowania. Dzięki nim na zajęcia na pewno nie przyjdziesz nieprzygotowana 😉

Doskonale pamiętam jak we wrześniu, miesiąc przed rozpoczęciem drugiego roku studiów, pokusiłam się o przeczytanie lektury – życiorysu Karola IV. W oryginale oczywiście. Lekturę może i ukończyłam, ale było to żmudne, meczące i na pewno nieefektywne. Porwanie się na książkę w oryginale z bardzo przestarzałym słownictwem, to dla osoby, która do tej pory czytała teksty dostosowane do swojego poziomu więcej niż wyzwanie 😉

Čtenařský deník pomoże Ci więc nie tylko zrozumieć książkę, ale także uratuje Cię, jeśli nie zdążysz jej przeczytać.

 

 

 

 

 

• odmaturuj.cz 

Kojarzysz repetytoria maturalne? Miałam takich kilka z wydawnictwa Operon. Będąc na studiach nie ustawałyśmy w poszukiwaniu czeskiego odpowiednika i udało się. Odmaturuj to seria papierowa (dostępna m.in. w czeskich księgarniach, również online, a także w głębokościach sieci), z pomocą której przygotowałam się do egzaminu z gramatyki opisowej języka czeskiego i literatury Czech.

Odmaturuj stanowi świetne uzupełnienie wyżej opisywanego Čtenařského deníku i jestem przekonana, że pomoże Ci w zrozumieniu lektur.

 

 

 

Na dziś to już koniec przydatnych linków do stron www, dzięki którym przejdziesz przez studia i naukę czeskiego gładziutko. Zdradzę Ci też tip. Oczywisty, a jednak często pomijany przez studentów. Nic nie zastąpi dobrych notatek. Jeśli więc jeszcze nie wyszłaś z wprawy i nadal sprawnie piszesz ręcznie, to notuj jak najwięcej. Student z dobrymi notatkami to skarb 😉

 

Ciekawa jestem, kto z moich czytelników studiuje bądź studiował bohemistykę. Dawajcie znać! Może wcale nie jesteśmy tacy niszowi, jak nam się wydaje 😉

 

Mějte se krásně 🙂